Mundarija
|
11- mavzu 2-soat |
Ma’lumotlar bazasini boshqarish va to’ldirish |
Amaliy mashg’ulotini olib borish texnologiyasi
|
Talabalar soni: |
Vaqti -2 soat |
|
|
Dars shakli |
Amaliy mashg’ulot |
|
|
Mavzu: |
Ma’lumotlar bazasini boshqarish va to’ldirish |
|
|
Amaliy mashg’uloti rejasi |
|
|
|
Dars maqsadi: Ma’lumotlar bazasini boshqarish va to’ldirishni ko’nikmalarini shakllantirish. |
||
|
Pedagog vazifalari:
|
O’quv natijalari:
|
|
|
O’qitishning usul, texnikasi: |
suxbat, baxs-munozara muhokama qilish, fikr almashish, |
|
|
O’qitish vositalari: |
Tarqatma materiallar, kompyuterlar |
|
|
O’qitish shakli: |
Individual, kichik guruhlarda hamkorlikda ishlash texnologiyasi. |
|
|
O’qitish shart – sharoitlari: |
Texnik vositalarni qo’llashga mo’ljallangan auditoriya. kompyuterlar |
|
|
Monitoring va baholash: |
Og’zaki so’roq, savol-javob, kompyuterda natija olish va natijalar tahlili |
|
|
Мавзу: Ma’lumotlar bazasini boshqarish va to’ldirish Машғулот мақсади: Ma’lumotlar bazasini boshqarish va to’ldirishni кўникмаларини шакллантириш. Машғулот режаси:
|
|
Саволлар:
|
3-ilova
Topshirikni bajarish tartibi:
- Yangi ma’lumotlar bazasini xosil kilish uchun:
- Accyess ni ishga tushiring va uning asosiy oynasida Yangi ma’lumotlar bazasi (Novaya baza dannыx) punktini tanlang;
- Yangi ma’lumotlar bazasi (Fayl novoy bazы dannыx) oynasida xosil kilayotgan bazangizning nomini (Imya fayla) kiriting va ma’lumot bazangizning joylashadigan papkasini tanlang (Papka punkti). Accyess dasturi xosil kilinayotgan ma’lumotlar bazasiga avtomatik ravishda db1 nomini beradi, faylning turini yesa Accyess ma’lumotlar bazasi (Baza dannыx Accyess) deb taklif kiladi. Baza nomini ukituvchilar deb tanlang, faylning turini yesa o’zicha koldiring, chunki maxsus nomdagi fayllar xozircha kerak yemas. Bu ishlarni kilib bo’lgandan so’ng, Sozdat (Xosil kilinsin) tugmachasini bosing;
- Ma’lumotlar bazasining boshlangich jadvalini xosil kilish uchun:
- Ma’lumotlar bazasi asosiy oynasidagi Tablisa (Jadval) imkoniyatini tanlang va so’ngra Sozdat tugmachasini turting;- Novaya tablisa (Yangi jadval) oynasida Konstruktor punktini tanlang va so’ngra OK tugmachasini turting. Ushbu amallar natijasida jadvalning konstruktor rejimidagi darchasi ochiladi. Unda uchta maydon mavjud: Imya polya (Maydon nomi), Tip dannыx (Ma’lumotlar turi) va Opisaniye (Maydon tavsifi) . Bu darchadan foydalangan xolda jadval maydonlarini aniklash (kiritish) kerak bo’ladi. Jadval maydonlari nomi probellarni (bo’sh joylarni) xam xisobga olgan xolda 64 simvoldan iborat bo’lishi mumkinligini yoddan chikarmang.
- Jadvalning maydonlarini aniklash uchun:
- Imya polya (Maydon nomi) ustunining birinchi katoriga birinchi maydonning nomini kiriting: ukituvchi kodi
- Tip dannыx (Ma’lumotlar turi) ustunining katorida uni sichkoncha ko’rsatgichi bilan turtganda xosil bo’ladigan pastki tomonga yo’nalgan strelkachali tugmachani turtganda ochiladigan ruyxatdan ma’lumotlarning Schetchik deb nomlangan turini tanlab oling. Obshiye (Umumiy) deb nomlangan maydon ko’rsatgichlarini dastur taklif kilgan ko’rinishda koldirganingiz ma’kul.
- Xuddi shunday tartibda yukorida ko’rsatilgan jadvaldan foydalangan xolda uning barcha maydonlarini ma’lumotlar bazasiga kiriting.
Ushbu konstruktor darchasining Opisaniye (Tavsif) deb nomlangan ustuni katorlariga ma’lumot kiritish shart yemas, chunki u joriy maydon xakidagi ko’shimcha ma’lumotlarni kiritish uchun xizmat kiladi.
- Xosil kilingan jadvalni saklash uchun:
- Fayl menyusidan Soxranit (Saklansin) punktini tanlang;
- Soxraneniye deb nomlangan mulokot oynasida jadvalning nomini kiriting: ukituvchilar
- Undan so’ng OK tugmachasini bosing.
OK tugmachasi bosilganda ACCYeSS ma’lumotlar bazasini boshkarish tizimi Sizga kalit maydonni (boshlangich kalit maydonini) aniklashni talab kilishi mumkin. Bu maydon dastur tomonidan avtomatik ravishda jadvalning xar bir yozuvini anik ifodalashga (aniklashga) imkon beradi. Ko’p jadvallardan iborat bo’lgan ma’lumotlar bazalari uchun bu katta axamiyatga yega bo’ladi. Agar ma’lumot bazangiz ushbu topshirikda yaratilayotganiga o’xshab bittagina jadvaldan iborat bo’lsa, bu ish unchalik axamiyatga yega yemas, shuning uchun ushbu xolda Net (Yo’k) tugmachasini turting.
Jadvalning konstruktor rejimidagi darchasining pastki kismidagi Obshiye (Umumiy) tugmachasi bosilganida kiritilgan maydonning bir kancha ko’rsatgichlari yekranda namoyon bo’ladi. Ularning barchasini o’zgartirish mumkin. Lekin bizning maslaxatimizga rioya kilsangiz Razmer polya (Maydon kattaligi) punktinigina o’zgartiring, boshkalarini yesa xozircha o’zgartirishsiz koldiring (ularning nima vazifalar uchun xizmat kilishini keyinchalik ko’rib chikamiz). Masalan ACCYeSS ma’lumotlar bazasini boshkarish tizimi matnli ma’lumotlar uchun 50 simvolli kattalikni taklif kiladi. Lekin Familiya, Ismi, Otasining ismi va shu kabi maydonlar kattaligi 15 simvoldan katta bo’lishi mumkin yemas. Agarda ularning bundan kattasi uchrab kolsa, keyinchalik osonlik bilan o’zgartirish mumkin. Sonli maydon turlari uchun ACCYeSS dasturi Dlinnoye seloye (Uzun butun son) turini taklif kiladi. Lekin agarda Sizning sonli ma’lumotlaringiz butun sonlar (-32768 dan q32767 gacha) bo’lsa Seloye (Butun) imkoniyatini tanlash kerak, agar ular kasr sonlar bo’lsa, u xolda S plavayushey tochkoy (Suzuvchi nuktali sonlar – Kasr sonlar) imkoniyatini tanlash kerak bo’ladi. Kerakli imkoniyatni yoki ko’rsatgichni tanlash uchun sichkoncha ko’rsatgichini maydonga keltirgan xolda uni bir marta turtish kerak bo’ladi. Keyin yesa xosil bo’lgan pastga yo’nalgan strelka shaklidagi ruyxatni ochish tugmachasini bosilsa, tegishli ruyxat xosil bo’ladi va Siz undan kerakli imkoniyatni tanlab olishingiz mumkin. Bu ishlarni bajarish natijasida yaratayotgan jadvalingiz ixcham va oddiy xolatga keltiriladi, ma’lumotlar bazasining xajmi yesa ancha-muncha mikdorga kamayadi.
