Amaliy mashg’ulotini olib borish texnologiyasi

Ma’lumotlarni formalar yordamida kiritish va ularni tahrirlash

Topshiriq

 1. Forma masteri (Mastera form) yordamida ukituvchilar tarkibi nomli forma xosil kiling - formaning turi bir ustunli bo’lsin (forma v odin stolbes);

2.      Forma rejimida turgan xolatda dosent Nodirov xakidagi ma’lumotni toping;

3.      Assistent Malikovning maoshini 30000 so’mdan 32000 so’mga o’zgartiring;

4.      Tugilgan sanasi maydonidagi ma’lumotlarni kamayish tartibida saralang;

5.      Mansab maydonidagi ma’lumotlarni filtrasiya kiling;

6.      ukitadigan fani maydoni nomini Fanlar degan nomga o’zgartiring;

7.      Formani uning kogoz varagida kanday ko’rinishi nuktai-nazaridan o’rganib chiking.

Topshiriqni bajarish tartibi:

 1. o’qituvchilar tarkibi nomli forma xosil kilish uchun quyidagi ishlarni bajarish lozim:

-         Ma’lumotlar bazasi oynasida Formы imkoniyatini tanlab uni oching;

-         Sozdat (Yaratilsin) tugmachasini turting;

-         Xosil bo’lgan mulokot darchasida sichkoncha ko’rsatgichi yordamida Master form (Formalar masteri) punktini tanlang;

-         Darchaning pastki kismidagi ruyxat xosil kiladigan strelka shaklidagi tugmachani  bosing;

-         Xosil bo’lgan ruyxatdan ukituvchilar jadvalini tanlang;

-         OK tugmachasini turting;

-         Bu ishlar natijasida xosil bo’ladigan mulokot darchasidan formada bo’lishi kerak bo’lgan barcha maydonlarni tanlang. Ushbu misolda barcha maydonlar bo’lishi kerakligi uchun ularning xammasini tanlash kerak bo’ladi;

-         Daleye (Keyingi) tugmachasini turting;

-         Xosil bo’lgan mulokot darchasida Forma v odin stolbes (Bir ustunli forma) tanlangan, shuning uchun yana Daleye (Keyingi) tugmachasini bosasiz;

-         Xosil bo’lgan yangi darchadan formaning stilini tanlab olamiz. Buning uchun bir kancha stillardan birini sichkoncha yoki klaviatura yordamida tanlab olamiz va undan so’ng yana Daleye (Keyingi) tugmachasini bosamiz;

-         Navbatdagi darchada formaning ukituvchilar tarkibi degan nomini klaviatura orkali teramiz. Darchadagi boshka ko’rsatgichlarni o’zgarishsiz koldiramiz;

-         Endi Gotovo (Tayyor) tugmachasini turtamiz. Bunda bir ustundan iborat forma xosil bo’ladi. Chapdagi ustun maydonlar nomi va o’ngdagi ustun birinchi yozuvga tegishli ma’lumotlar bo’ladi. Darchaning pastki kismida joylashgan strelkachali tugmachalar orkali yozuvlar bo’ylab bemalol xarakatlanish mumkin (bitta yozuv yukoriga yoki pastga, yozuvlar boshiga yoki oxiriga).

2.      Dosent Nodirov xakidagi ma’lumotni topish uchun kuyidagi ishlar ketma-ketligini bajaring:

-         Kursorni Familiya maydonining birinchi katoriga olib keling;

-         Pravka (Tuzatish) menyusidagi Nayti (Topilsin) buyrugini bajaring;

-         Xosil bo’lgan mulokot darchasidan foydalangan xolda Obrazes (Namuna) katorida Nodirov familiyasini kiriting;

-         Prosmotr (Ko’rib chikish) ko’rsatgichi  katorida VSE degan so’z bo’lishi kerak (ya’ni barcha yozuvlar ko’rib chikilsin degan ma’noda);

-         Sovpadeniye (Mos tushish) ko’rsatgichi  katoridagi ruyxatdan S lyuboy chastyu polya (Maydonning istalgan kismi bilan) degan ko’rsatgichni tanlab olish kerak bo’ladi;

-         Tolko v tekushem pole (Fakatgina joriy maydonda) nomli ko’rsatgich maydonida belgi ko’ying (“galochka” belgisi ko’yiladi);

-         Nayti (Topilsin) tugmachasini bosing. Natijada kursor ikkinchi yozuvga o’tadi va Nodirov so’zini ajratib ko’rsatadi;

-         Endi Nayti daleye tugmachasini bossak, kursor yettinchi yozuvga o’tadi va yana  Nodirov so’zini ajratib ko’rsatadi;

-         Zakrыt (yopilsin) tugmachasini bosib, kidiruv rejimidan chikishni amalga oshiramiz.

3.      Assistent Malikovning maoshini 30000 so’mdan 32000 so’mga o’zgartirish uchun kuyidagi ishlarni bajarishimiz kerak bo’ladi:

-         Kursorni Maosh maydonining birinchi katoriga keltiring;

-         Pravka (Tuzatish) menyusidan Zamenit (Almashtirilsin) buyrugini tanlang;

-         Xosil bo’lgan mulokot darchasidagi Obrazes (Namuna) katorida 30000 so’mni kiriting;

-         Zamenit na (. . . ga almashtirish) katorida 32000 so’mni kiriting. Boshka imkoniyatlarga xam dikkatingizni karating, chunki Sizga ushbu maydonning barcha yozuvlari bo’yicha kidiruv tashkil kilish kerak bo’ladi;

-         Nayti daleye tugmachasini bosing. Bunda kursor uchinchi yozuvga o’tadi, lekin unda ma’lumotlarni o’zgartirish shart emas (chunki bu yozuv dosent Malikov ga tegishli, bizga esa assistent Malikov ga tegishli malumotlar kerak), shuning uchun yana Nayti daleye tugmachasini bosamiz va u bizni kerakli bo’lgan oltinchi yozuvga olib keladi;

-         Endi Zamenit (Almashtirilsin) tugmachasini bossak, ma’lumotlar o’zgartirilishi amalga oshadi;

-         Ishni tugallash uchun Zakrыt (©pilsin) tugmachasini bosamiz.

4.      Tugilgan sanasi maydonidagi ma’lumotlarni kamayish tartibida saralash uchun  kuyida keltirilgan ishlarni bajarish kerak bo’ladi:

-         Tugilgan sanasi maydonidagi istalgan yozuvni turting;

-         Uskunalar panelidagi A-Ya rasmli tugmachani turting yoki Zapisi, Sortirovka, Sortirovka po ubûvaniyu  buyruklarini ketma-ket tartibda bajaring. Natijada jadvaldagi barcha yozuvlar Tugilgan sanasi maydonidagi kattaliklar asosida kamayish tartibida joylashtirilib chikiladi;

.      Mansab maydonidagi ma’lumotlarni filtrasiya kilish uchun:

- Mansab maydonidagi Dosent yozuvini tanlab, uni turting;

- Uskunalar panelidagi filtrasiya tugmachasini turting yoki ketma-ket ravishda  Zapisi, Filtr, Filtr po vыdelennomu buyruklarini bajaring. Natijada formada fakatgina dosentlar xakidagi ma’lumotlargina koladi;

- ukitadigan fani maydonidagi Informatika yozuvini tanlab uni turting:

- Uskunalar panelidagi filtrasiya tugmachasini turting yoki ketma-ket ravishda  Zapisi, Filtr, Filtr po vыdelennomu buyruklarini bajaring. Natijada formada informatika kafedrasi dosentlari xakidagi ma’lumotlargina koladi xolos:

- Filtrni ma’n kilish uchun uskunalar panelidagi tegishli tugmachani bosing yoki Zapisi, Udalit filtr buyruklarini bajaring. Bu amal natijasida jadvalda barcha ma’lumotlar yana paydo bo’ladi.

6.      ukitadigan fani maydoni nomini Fanlar degan nomga o’zgartirish uchun kuyidagi ishlar ketma-ketligini bajarish talab kilinadi:

-         Uskunalar panelidagi tegishli tugmachani bosgan xolda yoki Vid menyusidan Konstruktor imkoniyatini tanlab Konstruktor rejimiga o’ting;

-          o’qitadigan fani maydonida sichkonchaning o’ng tugmachasini bosing (u maydon nomining chap tomonida joylashgan). Xosil bo’lgan menyudan Svoystva (Xususiyatlar) punktini tanlab olamiz. Ekranda ukitadigan fani maydonining xususiyatlarini aks ettirgan darcha xosil bo’ladi;

-         Podpis deb nomlangan katorni turtamiz (u yerda  ukitadigan fani degan so’z turibdi);

-         ukitadigan fani degan so’zni o’chirib, Fanlar so’zini kiriting;

-         Natijani ko’rib chikish uchun Vid menyusining Rejim formы buyrugidan foydalangan xolda forma rejimiga kiring.

7.     Formani ko’rib chikish uchun kuyidagilarni bajarasiz:

-         Uskunalar panelidagi tegishli tugmachadan foydalaning yoki Forma, Predvaritelnûy prosmotr buyruklarini bajaring. Bunda Siz formani xuddi kogoz varagida ko’rgandek ko’rishingiz mumkin;

-         Ko’rish darchasini yoping.

Bir saxifada formaning bir kancha varaklari joylashganiga xayron bo’lmang.  Formalar chop kilinmaydi, chunki uning asosiy maksadi ma’lumotlarni pechatlash emas, balki ushbu jadvalli ma’lumotlarni kulay ravishda kiritish va ko’rib chikishdir.